جراحی سرطان بدخیم مثانه
سرطان مثانه یکی از سرطانهای شایع است که بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال دیده میشود و مردان بیش از زنان به آن مبتلا میشوند. این سرطان در سلولهای پوشاننده داخلی مثانه شروع میشود و اگر درمان نشود، ممکن است به سایر بخشهای بدن گسترش یابد. در این مقاله، به طور کامل و ساده درباره جراحی سرطان بدخیم مثانه و مراحل آن توضیح میدهیم و به سوالات رایج درباره این جراحی پاسخ میدهیم.
برای راحتی در دسترسی، میتوانید روی هر کدام از عناوین پایین کلیک کنید تا مستقیماً به بخش مورد نظر در مقاله هدایت شوید. این ویژگی به شما کمک میکند تا به سرعت پاسخ سوالات خود را پیدا کنید و به بخشهای مهم دسترسی داشته باشید.
- سرطان مثانه چیست و چه علائمی دارد؟
- چه زمانی به جراحی سرطان مثانه نیاز است؟
- انواع جراحیهای سرطان مثانه
- سوالات پرتکرار درباره جراحی سرطان مثانه
- مراقبتهای بعد از جراحی سرطان مثانه
- مزایا و معایب جراحی سرطان مثانه
- توصیههای نهایی
۱. سرطان مثانه چیست و چه علائمی دارد؟
مثانه یک اندام توخالی در پایین شکم است که نقش اصلی آن ذخیره ادرار است. سرطان مثانه از سلولهای پوششی داخل مثانه آغاز میشود و به تدریج ممکن است به لایههای عمیقتر و در نهایت به سایر اندامها گسترش یابد.
علائم سرطان مثانه شامل موارد زیر است:
- خون در ادرار (هیماتوری) که ممکن است به رنگ قرمز یا صورتی باشد
- تکرر ادرار یا احساس فوریت در دفع ادرار
- درد و سوزش هنگام دفع ادرار
- درد در پایین شکم یا کمر
این علائم میتوانند به دلایل دیگر هم رخ دهند، اما اگر ادامه داشته باشند، نیاز به بررسی بیشتر دارند.

۲. چه زمانی به جراحی سرطان مثانه نیاز است؟
تصمیم برای جراحی به عواملی چون مرحله و نوع سرطان، سلامت کلی بیمار، و ترجیحات شخصی بستگی دارد. معمولاً جراحی برای سرطانهایی که در مراحل پیشرفتهتر قرار دارند و به درمانهای اولیه پاسخ ندادهاند، توصیه میشود.
در مراحل اولیه، ممکن است تنها جراحی محدودتری برای برداشتن تودههای سرطانی کافی باشد. اما در مراحل پیشرفته، نیاز به جراحی گستردهتری است که شامل برداشتن کامل مثانه باشد.
۳. انواع جراحیهای سرطان مثانه
جراحیهای مختلفی برای درمان سرطان مثانه وجود دارد که نوع آنها به وضعیت سرطان و گسترش آن بستگی دارد:
- رزکسیون ترانساورتال تومور مثانه (TURBT): این روش در مراحل اولیه سرطان مثانه استفاده میشود و شامل برداشتن تومور از طریق مجرای ادراری است. یک دستگاه کوچک به نام سیستوسکوپ از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد میشود و تومور را برداشته یا از بین میبرد. این روش غیرتهاجمی است و دوره بهبودی کوتاهی دارد.
- سیستکتومی جزئی: این جراحی زمانی استفاده میشود که تومور محدود به یک ناحیه مشخص از دیواره مثانه باشد. در این روش، تنها بخش سرطانی مثانه برداشته میشود. این روش برای مراحل اولیه و موضعی سرطان توصیه میشود.
- سیستکتومی کامل: این روش برای مراحل پیشرفتهتر سرطان مثانه استفاده میشود. در این جراحی، کل مثانه به همراه غدد لنفاوی اطراف برداشته میشود. در مردان، ممکن است غدد پروستات و در زنان، تخمدانها و رحم نیز برداشته شوند.
- بایپس ادراری: بعد از سیستکتومی کامل، نیاز به ایجاد یک مسیر جدید برای خروج ادرار وجود دارد که معمولاً با روشهای زیر انجام میشود:
- ایلیال کوندوئیت: بخشی از روده برای ایجاد مجرایی برای تخلیه ادرار به کیسهای در خارج از بدن متصل میشود.
- نئوبلازر: در این روش، یک مثانه جدید با استفاده از بخشی از روده ساخته میشود و فرد میتواند از طریق مجرای ادرار بهطور طبیعی ادرار کند.

۴. سوالات پرتکرار درباره جراحی سرطان مثانه
آیا جراحی سرطان مثانه دردناک است؟
در طول جراحی، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد و هیچ دردی احساس نمیکند. بعد از جراحی، ممکن است درد و ناراحتی وجود داشته باشد که با مسکنها کنترل میشود. درد و ناراحتی در چند روز اول طبیعی است و به تدریج کاهش مییابد.
آیا بعد از برداشتن مثانه زندگی عادی دارم؟
بله، با وجود تغییرات ایجاد شده، بیشتر بیماران به زندگی عادی خود بازمیگردند. با این حال، برای تخلیه ادرار نیاز به استفاده از کیسهی خارجی یا مثانه مصنوعی دارند که میتواند به کمی عادت نیاز داشته باشد.
آیا بعد از جراحی به درمانهای دیگری نیاز دارم؟
بسته به مرحله سرطان و نتایج جراحی، پزشک ممکن است شیمیدرمانی یا پرتودرمانی را به عنوان درمان تکمیلی توصیه کند تا از گسترش بیشتر سرطان جلوگیری شود.
آیا جراحی بر توانایی جنسی تأثیر میگذارد؟
در جراحی سیستکتومی کامل که پروستات یا رحم و تخمدانها نیز برداشته میشود، ممکن است تاثیراتی بر عملکرد جنسی ایجاد شود. اما گزینههای درمانی و مشاورههای پزشکی برای کمک به بیماران در این زمینه وجود دارد.
چقدر طول میکشد تا بعد از جراحی بهبود پیدا کنم؟
دوره بهبودی به نوع جراحی و وضعیت فردی هر بیمار بستگی دارد. پس از سیستکتومی کامل، معمولاً بیمار نیاز به چند هفته مراقبت ویژه دارد و ممکن است تا سه ماه طول بکشد تا به وضعیت عادی بازگردد.
۵. مراقبتهای بعد از جراحی سرطان مثانه
مراقبتهای پس از جراحی میتواند در بهبودی سریعتر و کاهش خطر عفونتها و عوارض کمک کند. این موارد شامل:
- مراقبت از ناحیه جراحی: محل برش را تمیز و خشک نگه دارید و در صورت بروز علائمی مانند تورم، قرمزی یا تب، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
- نحوه استفاده از کیسه ادراری یا نئوبلازر: اگر از کیسه ادراری استفاده میکنید، با مشاوره پزشک چگونگی تعویض و تمیز کردن آن را یاد بگیرید. نئوبلازر نیز نیاز به تمرینهایی برای تخلیه دارد که پزشک به شما آموزش خواهد داد.
- پیگیریهای منظم پزشکی: انجام آزمایشها و معاینات دورهای برای کنترل عود سرطان و سلامت عمومی بسیار مهم است.
۶. مزایا و معایب جراحی سرطان مثانه
مزایا:
- حذف کامل سرطان در مراحل اولیه یا پیشرفته
- جلوگیری از گسترش سرطان به سایر اندامها
- افزایش شانس بقا و بهبود کیفیت زندگی
معایب:
- احتمال عوارض پس از جراحی مانند عفونت و درد
- نیاز به مراقبتهای ویژه پس از جراحی و استفاده از کیسه ادراری یا نئوبلازر
- احتمال تأثیر بر عملکرد جنسی و باروری در مردان و زنان
۷. توصیههای نهایی
جراحی سرطان مثانه یکی از موثرترین روشهای درمان این بیماری است و به بسیاری از بیماران کمک میکند تا از این بیماری نجات یابند. مهم است که قبل از تصمیمگیری، با پزشک خود مشورت کنید و در مورد گزینههای مختلف درمانی و عوارض احتمالی آگاهی کامل داشته باشید.
به یاد داشته باشید که پس از جراحی، مراقبتهای دقیق و پیگیریهای منظم برای جلوگیری از عود سرطان و حفظ سلامتی بسیار مهم است. امیدواریم این راهنمایی به شما کمک کند تا با آگاهی و اطمینان بیشتری به تصمیمگیری درباره درمان سرطان مثانه بپردازید.